G20

İyirmilər qrupu G20
Yaranma tarixi	26 sentyabr 1999 2008 (dövlət başçıları/hökumət başçıları sammitləri)
Qurucusu	Böyük yeddilik
Sədr	Mario Dragi
Üzvləri	20 üzv[a] Argentina Avstraliya Braziliya Kanada Çin Fransa Almaniya Hindistan İndoneziya İtaliya Yaponiya Cənubi Koreya Meksika Rusiya Səudiyyə Ərəbistanı CAR Türkiyə Birləşmiş Krallıq ABŞ Avropa İttifaqı
g20.org
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

G20 və ya İyirmilər qrupu — 19 ölkəni və Avropa İttifaqını (Aİ) birləşdirən hökumətlərarası forumdur. O beynəlxalq maliyyə sabitliyi, iqlim dəyişikliyinin azaldılması və davamlı inkişaf kimi qlobal iqtisadiyyatla bağlı əsas məsələləri həll etmək üçün çalışır ^[1]. G20 həm sənayeləşmiş, həm də inkişaf etməkdə olan ölkələr də daxil olmaqla dünyanın ən böyük iqtisadiyyatlarının əksəriyyətindən ibarətdir və ümumi dünya məhsulunun (ÜDM) təxminən 90 faizini ^[2] , beynəlxalq ticarətin 75-80 faizini üçdə ikisini təşkil edir. Dünya əhalisinin və dünyanın quru ərazisinin təxminən yarısını təşkil edir ^[2].

G20 1999-cu ildə bir sıra dünya iqtisadi böhranlarına cavab olaraq yaradılıb. 2008-ci ildən bəri hər bir üzvün hökumət və ya dövlət başçısı, maliyyə naziri, xarici işlər naziri və digər yüksək vəzifəli məmurların iştirak etdiyi sammitlərlə ildə ən azı bir dəfə toplanılır. Aİ-ni Avropa Komissiyası və Avropa Mərkəzi Bankı təmsil edir ^[3][4]. Digər ölkələr, beynəlxalq təşkilatlar və qeyri-hökumət təşkilatları və bəziləri də daimi əsaslarla sammitlərdə iştirak etməyə dəvət olunur.

2009-cu ildə sammitində G20 özünü beynəlxalq iqtisadi və maliyyə əməkdaşlığının əsas məkanı elan etdi ^[5]. Qrupun nüfuzu sonrakı onillikdə yüksəldi və o analitiklər tərəfindən əhəmiyyətli qlobal təsirə malik kimi tanınır ^[6]. Qrup məhdud üzvlüyünə, icra səlahiyyətlərinin olmamasına və iddia edilən zərbələrə görə tənqid olunur. Mövcud beynəlxalq institutların Zirvə görüşləri tez-tez etirazlarla, xüsusən də anti-qloballaşma qrupları tərəfindən qarşılanır ^[7][8].

Sitat səhvi: " lower-alpha " adlı qrup üçün <ref> teqləri mövcuddur, lakin müvafiq <references group="lower-alpha"/> teq tapılmadı

1. ↑ "G20 Finance Ministers Committed to Sustainable Development". IPS News. 9 September 2015. 30 July 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 December 2015.
2. ↑ ^{1 2} "G20 Members". G20.org. 3 fevral 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 yanvar 2014.
3. ↑ "Think Tanks". G20 Insights. 2020-12-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-05.
4. ↑ "Past Summits"
5. ↑ "Officials: G-20 to supplant G-8 as international economic council". CNN. 25 September 2009. 6 November 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 September 2009.
6. ↑ "Global Politics". Andrew Heywood. 25 December 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 December 2015.
7. ↑ French, Cameron; Pav Jordan. "Toronto G20 protest hints at more to come". Reuters. Toronto. 17 June 2010. 27 October 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 June 2020.
8. ↑ Abedi, Maham. "G20 protests: Why the international summit attracts so much anger". Hamburg. 7 July 2017. 11 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 June 2020.