Back أدب بوليسي Arabic Ficción de detectives AST Detektiv (ədəbiyyat) AZ Дэтэктыў BE গোয়েন্দা কল্পকাহিনী Bengali/Bangla Ficció detectivesca Catalan فیلمی لێکۆڵەرییی خەیاڵی CKB Detektivka Czech Detective fiction English Ficción detectivesca Spanish
Fabula criminalis[1] est subgenus fictionis scelestae et fictionis mysticae, quo investigator vel inquistitor—professionalis, idiota, aut in otio vivens—scelus, saepe homicidium, indagat. Genus inquisitorium eodem fere tempore coepit ac fictio speculativa et alia fictio generica saeculo undevicensimo medio, populoque gratissimum iam manet, praecipue in mythistoriis.[2] Inter clarissimos fictionis inquisitoriae heroes numerantur C. Auguste Dupin, Sherlock Holmes, et Hercules Poirot. Praeterea, fabulae pueriles de iuvenibus The Hardy Boys, Nancy Drew, et The Boxcar Children nonnulla decennia iam imprimuntur et venumdantur.
Congeries mille et unius noctium nonnullas ex primis fabulis inquisitoriis comprehendit, hodiernam fictionem inquisitoriam praesumens.[3] Veterrima fabula inquisitoria nota est "Tria Mala," una ex fabulis a Šahrzād in hoc libro narrata.
Fictio Gong'an (Mandarinice 公案小说|公案小说 'monumenta casuum iudicii publici') est primum fictionis inquisitoriae Sinicae genus notum.
Wilkie Collins (1824–1889), discipulus Caroli Dickens, The Woman in White ('Mulierem albo vestitam'), primam mythistoriam mysteriae conscripsit. T. S. Eliot The Moonstone (1868), mythistoriam Collinsianam, appellavit "primam, longissimam, et optimam ex hodiernis mythistoriis inquisitoriis Anglicis . . . in genere a Collins ac non a Poe excogitato,"[4][5] et Dorothea L. Sayers hanc fabulam eam appellavit "peroptimam ut fieri potest fabulam inquisitoriam umquam scriptam."[6][7] The Moonstone nonnullas introduxit notiones quae classicae fabularum inquisitoriarum saeculi vicensimi proprietates factae sunt:
- Furtum in villa rustica Anglica
- "Opus interius" (Anglice 'inside job')
- "Harenga rubra" (Anglice 'red herring')
- Inquisitor sollers et celeber
- Ineptus loci viator
- Indagationes
- Multi suspectus falsi
- "Suspectus minime probabilis"
- Homicidium in conclave sub clavi cluso
- Scelus opinabile renovatum
- Ultimus argumenti tortus
Aetas inter bella mundana primum et secundum (annis 1920 et 1930) plerumque habetur aetas aurea fictionis inquisitoriae.[8]
- ↑ Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok. Andra upplagan. Norstedts akademiska förlag, 2009.
- ↑ Cox 1992.
- ↑ Gerhardi 1963: 169–170.
- ↑ Anglice "the first, the longest, and the best of modern English detective novels . . . in a genre invented by Collins and not by Poe."
- ↑ Deirdre 2013: 179.
- ↑ Anglice "probably the very finest detective story ever written."
- ↑ Hall 1979.
- ↑ James 2013.