Hokusai

Hokusai
Hunan bortread yn wyth deg tri oed
Ganwyd	31 Hydref 1760  Honjo
Bu farw	10 Mai 1849  Asakusa
Man preswyl	Uraga
Dinasyddiaeth	Japan
Galwedigaeth	arlunydd, cymynwr coed, darlunydd, ukiyo-e artist, arlunydd, arlunydd graffig, gwneuthurwr printiau, cynllunydd, drafftsmon, artist, drafftsmon
Blodeuodd	1808, 1849
Adnabyddus am	36 Golygfa ar Fynydd Fuji, Breuddwyd Gwraig y Pysgotwr, Hokusai Manga, Ehon Chūkyō, A Tour of the Waterfalls of the Provinces, Oceans of Wisdom, Watermelon, Great Daruma
Arddull	ukiyo-e, portread
Mudiad	Japonisme, Kasei culture, ukiyo-e
Priod	Unknown, Unknown
Plant	Katsushika Ōi, Katsushika Tatsujo
llofnod

Roedd Katsushika Hokusai, (葛飾北斎) (1760 – 18 Ebrill 1849) yn un o arlunwyr ukiyo-e amlycaf y Cyfnod Edo yn Japan. Fe'i ystyrir yn un o feistri mawr yr ysgol arlunio Ukiyo-e.

Ganed ef yn Edo (yn awr Tokyo); ei enw pan yn blentyn oedd Tokitarō. Yn 14 oed aeth yn brentis i gerfiwr coed, yna yn 18 oed daeth yn ddisgybl yn stiwdio Katsukawa Shunshō, pennaeth Ysgol Katsukawa. Bu'n gweithio fel arlunydd am gyfnod hir, ond cynhyrchodd ei waith gorau wedi iddo basio 60 oed. Ei waith enwocaf yw'r gyfres ukiyo-e 36 Golygfa ar Fynydd Fuji (富嶽三十六景 Fugaku Sanjūrokkei), a greodd rhwng 1826 a 1833. Mae'n cynnwys llun enwocaf Hokusai, Y Don Fawr ger Kanagawa, un o'r lluniau mwyaf adnabyddus yn y byd. Roedd Mynydd Fuji yn ymddangos yn gyson yn ei luniau.

Un o'i weithiau erotig enwocaf yw'r darlun Breuddwyd Gwraig y Pysgotwr, sy'n perthyn i'r arddull shunga.

Creodd Hokusai olygfeydd enfawr o'r enw 36 Golygfa ar Fynydd Fuji fel ymateb i fwy a mwy o bobl yn teithio o fewn Japan ac fel rhan o'i obsesiwn personol gyda Mynydd Fuji. Y gyfres, Y Don Fawr ger Kanagawa a Gwynt Teg a Bore Clir, a sicrhaodd ei enwogrwydd bydeang. Er bod gwaith Hokusai cyn hynny, yn sicr yn bwysig, ni enillodd gydnabyddiaeth eang tan y gyfres hon.^[1]

Trawsnewidiodd gwaith Hokusai y ffurf gelf ukiyo-e o arddull portreadol a oedd yn canolbwyntio i raddau helaeth ar buteiniaid llys ac actorion i arddull celf lawer ehangach a oedd yn canolbwyntio ar dirweddau, planhigion ac anifeiliaid. Gweithiodd Hokusai mewn amrywiol feysydd ar wahân i brintiau bloc pren, megis paentio a chynhyrchu dyluniadau ar gyfer lluniau mewn llyfrau, gan gynnwys ei Hokusai Manga addysgol ei hun, sy'n cynnwys miloedd o ddelweddau o bob pwnc y gellir eu dychmygu dros bymtheg cyfrol. Gan ddechrau fel plentyn ifanc, parhaodd i weithio a gwella ei arddull hyd at ei farwolaeth, yn 88 oed. Mewn gyrfa hir a llwyddiannus, cynhyrchodd dros 30,000 o baentiadau, brasluniau, printiau bloc pren, a delweddau ar gyfer llyfrau. Yn arloesol yn ei gyfansoddiadau ac yn eithriadol yn ei dechneg arlunio, mae Hokusai yn cael ei ystyried yn un o'r meistri mwyaf yn hanes celf.

1. ↑ Kleiner, Fred S. and Christin J. Mamiya, (2009). Gardner's Art Through the Ages: Non-Western Perspectives, p. 115.