Manuel Pinto da Costa

Manuel Pinto da Costa

Data i miejsce urodzenia	5 sierpnia 1937 Água Grande
4. Prezydent Wysp Świętego Tomasza i Książęcej
Okres	od 3 września 2011 do 3 września 2016
Przynależność polityczna	bezpartyjny
Poprzednik	Fradique de Menezes
Następca	Evaristo Carvalho
1. Prezydent Wysp Świętego Tomasza i Książęcej
Okres	od 12 lipca 1975 do 4 marca 1991
Przynależność polityczna	Ruch Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej
Poprzednik	urząd utworzony
Następca	Leonel Mário d’Alva
Sekretarz generalny MLSTP
Okres	od lipca 1972 do października 1990
Następca	Carlos Graça
Przewodniczący MLSTP-PSD
Okres	od maja 1998 do 27 lutego 2005
Poprzednik	Francisco Fortunato Pires
Następca	Guilherme Posser da Costa
Multimedia w Wikimedia Commons

Manuel Pinto da Costa (ur. 5 sierpnia 1937 w Água Grande) – polityk Wysp Świętego Tomasza i Książęcej, pierwszy prezydent tego kraju od 12 lipca 1975 do 4 marca 1991. Działacz niepodległościowy i założyciel Ruchu Wyzwolenia Wysp Świętego Tomasza i Książęcej (MLSTP), lider partii w latach 1972–1990 oraz 1998–2005. Kandydat w wyborach prezydenckich w 1996, 2001, 2011 i 2016. Prezydent Wysp Świętego Tomasza i Książęcej ponownie od 3 września 2011 do 3 września 2016.

Z wykształcenia doktor ekonomii, w latach 60. XX wieku zaangażował się w działalność ruchu narodowowyzwoleńczego, dążącego do uniezależnienia kraju od Portugalii. Uczestniczył w negocjacjach z władzami kolonialnymi, a po ogłoszeniu niepodległości przez Wyspy Świętego Tomasza i Książęcą został wybrany przez parlament ich pierwszym prezydentem. Jako prezydent najmniejszego państwa w Afryce, posiadał pełnię władzy, będąc jednocześnie szefem państwa, naczelnym dowódcą sił zbrojnych i szefem rządzącego MLSTP, jedynej działającej partii politycznej. W 1979 przejął dodatkowo uprawnienia szefa rządu.

Rządy Pinto da Costy charakteryzowały się brakiem swobód obywatelskich, zwalczaniem opozycji politycznej na zewnątrz i wewnątrz partii oraz budową aparatu bezpieczeństwa. Państwo przyjęło socjalistyczny model rozwoju, upaństwawiając własność prywatną i wprowadzając system gospodarki planowej. Prezydent utrzymywał ścisłe stosunki z dawnymi afrykańskimi koloniami portugalskimi oraz państwami bloku komunistycznego. Dopiero w połowie lat 80. XX wieku, w obliczu narastającego kryzysu gospodarczego, zdecydował się na zmianę kierunku politycznego, nawiązując współpracę z państwami zachodnimi i organizacjami międzynarodowymi.

Stopniowa transformacja gospodarcza i polityczna miała charakter pokojowy i zakończyła się w 1990, kiedy przyjęta została nowa konstytucja, wprowadzająca system wielopartyjny, kadencyjność głowy państwa oraz swobody demokratyczne. W 1991, po przegranej MLSTP-PSD w wyborach parlamentarnych, Pinto da Costa zrezygnował z planowanego startu w wyborach prezydenckich. Bezskutecznie starał się o urząd w dwóch kolejnych wyborach, w 1996 oraz w 2001. Udało się mu to za trzecim razem, w wyborach prezydenckich w 2011, w których wystartował jako kandydat niezależny.