Ariel Szaron

Ariel Szaron

‏אֲרִיאֵל שָׁרוֹן‎

Imię i nazwisko po urodzeniu	Ariel Scheinerman
Data i miejsce urodzenia	26 lutego 1928 Kefar Malal
Data i miejsce śmierci	11 stycznia 2014 Tel Awiw
Premier Izraela
Okres	od 7 marca 2001 do 14 kwietnia 2006
Przynależność polityczna	Likud, Kadima
Poprzednik	Ehud Barak
Następca	Ehud Olmert
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Ariel Szaron, również Ari’el Szaron, Arik Szaron (hebr. ‏אֲרִיאֵל שָׁרוֹן‎, wym. [aʁiˈ(ʔ)el ʃaˈʁon] ( odsłuchaj), ur. jako Ariel Scheinerman 26 lutego 1928 w Kefar Malal, zm. 11 stycznia 2014 w Tel Awiwie) – izraelski polityk i dowódca wojskowy (generał major), premier Izraela w latach 2001–2006, stał na czele dwudziestego dziewiątego i trzydziestego rządu Izraela^[1].

Był żołnierzem Sił Obronnych Izraela od czasu ich powstania w 1948. Jako spadochroniarz i oficer, uczestniczył w I wojnie izraelsko-arabskiej (1948–1949), dowodząc plutonem w Brygadzie Aleksandroni i biorąc udział w wielu bitwach (m.in. w operacja Bin Nun Alef). Był głównym twórcą sił specjalnych izraelskiej armii (tzw. Jednostka 101) i akcji odwetowych za ataki arabskich fedainów. Brał także udział w operacjach wojskowych podczas kryzysu sueskiego w 1956, wojny sześciodniowej w 1967, wojny na wyczerpanie (1967–1970) oraz wojny Jom Kipur w 1973. Jako minister obrony, kierował izraelskimi siłami podczas wojny libańskiej w 1982. Uznawany był za jednego z najwybitniejszych dowódców wojskowych w historii Izraela.

Po zakończeniu kariery w armii, rozpoczął działalność polityczną. Wstąpił do prawicowej partii Likud i zajmował ministerialne stanowiska w rządach tworzonych przez to ugrupowanie w latach 1977–1992 i 1996–1999. W 1983 stworzona przez izraelski rząd tzw. Komisja Kahana orzekła, że Szaron, jako minister obrony w trakcie wojny w Libanie w 1982, ponosi osobistą odpowiedzialność za zignorowanie niebezpieczeństwa rozlewu krwi i zemsty, do których doszło w wyniku ataku libańskich oddziałów maronickich na palestyńskich cywili znajdujących się w obozach dla uchodźców Sabra i Szatila^[2]. Komisja zarekomendowała usunięcie Szarona ze stanowiska ministerialnego. Początkowo odmówił on złożenia rezygnacji, jednak ostatecznie to uczynił.

Został liderem Likudu w 2000, a następnie premierem Izraela. Stanowisko to piastował od 2001 do 2006.

Od lat 70. do 90. XX wieku Szaron popierał żydowskie osadnictwo na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy. Jednakże, jako szef rządu, w latach 2004–2005 wprowadzał w życie stworzony przez siebie plan likwidacji osiedli w Strefie Gazy. Napotykając na opór względem tych posunięć nawet we własnej partii, w listopadzie 2005 opuścił Likud i stworzył nowe ugrupowanie – Kadima. Według przewidywań, miał spore szanse na zwycięstwo w wyborach parlamentarnych i wycofanie osadników także z Zachodniego Brzegu, w wyniku serii jednostronnych posunięć^[3][4]. Jednakże 4 stycznia 2006 Szaron doznał ciężkiego udaru mózgu i zapadł w śpiączkę, w której pozostawał przez 8 lat aż do śmierci 11 stycznia 2014.