Trojaanse Oorlog

Trojaanse Oorlog
Kaart van Troje (Troas) en omliggende gebieden
Datum	12e of 13e eeuw v.Chr.
Locatie	Troje en omliggende gebieden
Resultaat	Troje wordt verslagen en gebrandschat door de Grieken
Casus belli	De schaking van Helena
Strijdende partijen
Grieken Trojanen
Leiders en commandanten
Agamemnon Achilles Odysseus Ajax Menelaos Priamus Hektor Paris Aeneas
Troepensterkte
Onbekend Onbekend
Verliezen
Patroclus, Achilles Hektor, Paris, Deïphobus, Troïlos, Polites

De Trojaanse Oorlog is een gebeurtenis die een centrale rol speelt in de Griekse mythologie. Een groot deel van de mythologische verhalen houdt op een of andere wijze verband met deze oorlog. Homeros' boek de Ilias (Ἴλιον = Troje) is een epos, dat een episode uit het laatste jaar van de tien jaar durende oorlog tegen Troje beschrijft. Een coalitie van Grieken, die Homeros Achaeërs noemt, zou onder leiding van koning Agamemnon Troje hebben belegerd en ingenomen. De Trojanen noemt hij Dardanoi (Δάρδανοι).

De oorlog ontstond volgens de mythe uit een twist tussen de godinnen Hera, Athene en Aphrodite, nadat de godin van de twist, Eris, op het huwelijksfeest van Peleus en Thetis, waarvoor zij niet werd uitgenodigd, een gouden appel naar binnen had geworpen waar "voor de mooiste" in gesneden was. De oppergod Zeus zond de vrouwen naar de Trojaanse koningszoon Paris, die oordeelde dat Aphrodite de mooiste was. In ruil daarvoor liet Aphrodite de prachtige Helena, de vrouw van de Spartaanse koning Menelaos, verliefd worden op Paris. Nadat Paris Helena mee had genomen naar Troje, trokken alle Grieken gezamenlijk ten strijde tegen Troje. Na een tienjarige strijd verloren de Trojanen de oorlog van de Grieken door de list met het paard van Troje. Schattingen over het aantal manschappen en schepen dat zou hebben deelgenomen aan deze oorlog lopen nogal uiteen. Op basis van wat Homeros schrijft komt bijvoorbeeld historicus Barry Strauss tot de bevinding dat er minstens 100.000 manschappen aan iedere zijde streden, en dat er 1186 Griekse schepen in deze strijd betrokken zijn geweest.^[1]

Hoewel de meeste oude Grieken de (mythische) ontvoering van Helena als aanleiding van de Trojaanse Oorlog (die plaats zou hebben gevonden in de 13e of 12e eeuw voor Christus) beschouwden, wordt aangenomen dat de oorlog ter wille van economische belangen werd gevoerd.^[2] Het jaar 1184 v.Chr. is thans de meest geaccepteerde datum voor de Trojaanse Oorlog, omdat ook de archeologie aantoont dat rond die tijd de culturen van Kreta, het Griekse vasteland en Anatolië teloorgingen.^[3]

1. ↑ Strauss,Barry: The Trojan War: A New History, Simon & Schuster, 2007, Introduction p. 3.
2. ↑ Thucydides is analytischer en haalt lokale kennis van de Peloponnesiërs aan om zijn theorie te staven dat het de economische ambitie en ringeloren van Agamemnon was, wat Griekse schepen het water op stuurde naar Troje - niet de liefde voor Helena, maar "naar mijn mening eerder vrees, die er een grotere rol in speelde dan loyauteit" zegt hij (I.9-11): Bettany Hughes, Helen of Troy - Godess, Princess, Whore, Jonathan Cape, Londen, 2005, ISBN 0-2240-7177-7 p. 277
3. ↑ Datering van de Trojaanse Oorlog is een delicate kwestie. Volgens de traditionele systemen van de antieke wereld ligt de datum ergens tussen 1334 en 1135 v.Chr. De meest gangbare datum 'circa' 1184 v.Chr. Volgens de archeologie losten rond deze datum de Minoïsche cultuur, die van het Griekse thuisland en van Anatolië op in het niets en hedendaagse research laat verstaan dat er een aantal verwoestingen waren in Troje: veldslagen en hofintriges in de eerste helft van de 13e eeuw v.Chr., vuur in 1200 v.Chr. en mogelijk aardbevingen rond 1180 v.Chr., verlamming van de stad als economische entiteit de volgende 100 jaar, totale verlating tegen 950 v.Chr. Bettany Hughes, Helen of Troy - Godess, Princess, Whore, Jonathan Cape, Londen, 2005, ISBN 0-2240-7177-7 p. 240