Spinrag

Spinsel of spinrag is een sterke, draadachtige organische stof die geproduceerd wordt door spinnen en sommige andere geleedpotigen.

Alleen de echte spinnen (Araneae) produceren spinsel, andere spinachtigen zoals rolspinnen en hooiwagens niet. Het spinsel dient voornamelijk om een vangnet te maken om prooien te verstrikken (zie spinnenweb). Er zijn echter ook wel andere toepassingen, zoals het maken van een beschermende cocon om de eitjes, het voorzien van het hol van een laagje spinsel, of het in spinsel wikkelen van het sperma door het mannetje (spermatofoor). De waterspin bouwt zelfs een duikerklok van spinsel zodat de spin permanent onder water kan verblijven. Jagende spinnen die kunnen springen, zoals de huiszebraspin, gebruiken het spinsel als verankering zodat ze na een sprong niet vallen. Sommige spinnen eten het spinrag van andere spinnen.^[1]

Jonge spinnen (spiderlings) brengen de eerste tijd van hun leven door in een soort nest. Dit wordt het kraamweb genoemd, onder andere de kraamwebspinnen hebben hier de naam aan te danken. Veel jonge spinnen laten zich aan een lange spindraad wegzweven om zich zo te verspreiden, dit wordt de herfstdraad genoemd.

Kaardertjes (Dictynidae, kaarder betekent kam) zijn een familie van spinnen met een cribellum of zeefplaatje waarmee zeer fijne spindraden gemaakt kunnen worden. Hiermee wordt een wollig spinsel gemaakt dat niet kleeft maar waar prooien gemakkelijk in verstrikken.

Een andere gespecialiseerde groep van spinnen zijn de lijmspuiters; deze spinnen schieten een zigzaggende straal lijm af op hun prooi, die hierdoor aan de ondergrond geplakt wordt en niet meer weg kan. De lijm is echter niet afkomstig uit de spintepels maar wordt geproduceerd door klieren in de kop.

1. ↑ Tadashi Miyashita, Yasunori Maezono & Aya Shimazaki (2004) "Silk feeding as an alternative foraging tactic in a kleptoparasitic spider under seasonally changing environments" Journal of Zoology 262(3): 225–229. DOI:10.1017/S0952836903004540