Keizer Hendrik III

Hendrik III
1017-1056
Keizer Hendrik III (11e eeuw), detail van een miniatuur, Perikopenbuch Heinrichs III
Keizer van het Heilige Roomse Rijk
Periode	1046-1056
Voorganger	Koenraad II
Opvolger	Hendrik IV
Koning van Duitsland
Periode	1028-1056
Voorganger	Koenraad II
Opvolger	Hendrik IV
Hertog van Beieren
Periode	1e 1027-1042 2e 1047-1049
Voorganger	1e Koenraad I 2e Hendrik VII
Opvolger	1e Hendrik VII 2e Koenraad II
Hertog van Zwaben
Periode	1038-1056
Voorganger	Herman IV
Opvolger	Otto II
Hertog van Karinthië
Periode	1039-1047
Voorganger	Koenraad II
Opvolger	Welf III
Koning van Bourgondië
Periode	1039-1056
Voorganger	Koenraad II
Opvolger	geen; opgegaan in Heilige Roomse Rijk
Vader	Koenraad II
Moeder	Gisela van Zwaben
Partner	Gunhilde van Denemarken Agnes van Poitou
Kinderen	Beatrix I van Gandersheim (van Gunhilde) Mathilde (van Agnes) Adelheid II van Franken (van Agnes) Gisela (van Agnes) Hendrik IV (van Agnes) Koenraad II van Beieren (van Agnes) Judith van Zwaben (van Agnes) Adela (mogelijk, buitenechtelijk)

Hendrik III (28 oktober 1017 - kasteel Bodfeld in de Harz, 5 oktober 1056), bijgenaamd de Vrome of de Zwarte, was vanaf 1039 keizer van het Heilige Roomse Rijk, in opvolging van zijn vader, die in Utrecht overleed. Zijn politiek stond onder invloed van hervormingen binnen de Rooms-Katholieke Kerk van zijn tijd. Hij streefde naar een staat die was gebaseerd op het daadwerkelijk in de praktijk brengen van Rooms-Katholieke godsdienstige uitgangspunten, centraal geleid door de vorst met ondersteuning door de Kerk (wat een theocratie zou kunnen worden genoemd). Om zijn doelen te bereiken zette Hendrik zich in voor de versterking van de Kerk en van de rol van de paus. Deze politiek was niet zozeer ingegeven door vroomheid, maar door machtsstrategie. Daardoor, door de versterking van de politieke rol van de bisschoppen en door de oplopende spanningen met de adel, schiep Hendrik de omstandigheden die mede leidden tot de oorlogen die de regering van zijn zoon, keizer Hendrik IV, zouden teisteren.