Hoofdspoorweg

Een hoofdspoorweg is een spoorweg die een onderdeel is van een hoofdspoorwegnet. Een hoofdspoorwegnet is een spoorwegsysteem dat hoofdzakelijk ingericht is voor vervoer over langere afstanden en voor gebruik van meerdere treinsoorten. Metronetten en tramnetten zijn andere voorbeelden van spoorwegsystemen.

Volgens de Nederlandse Spoorwegwet is een hoofdspoorweg een "spoorweg die uitsluitend of overwegend bestemd is voor het verrichten van openbaar personenvervoer of goederenvervoer ten behoeve van internationale, nationale of regionale verbindingen" en waarvan "de Staat rechthebbende is". Het begrip omvat het hoofdrailnet, maar ook spoortrajecten met decentraliseerd personenvervoer, goederenlijnen en aansluitingen met het buitenland. Spoorwegen de status hoofdspoorweg hebben is vastgelegd in het Besluit aanwijzing hoofdspoorwegen van 20 december 2004.^[1]

Een hoofdspoorweg is te vergelijken met een 'Hauptbahn' (of 'Hauptstrecke') in Duitsland. Op een Duitse Hauptbahn moet de spoorconstructie een aslast van minimaal 20 ton kunnen dragen.

Sinds 1 januari 2005 worden alle hoofdspoorwegen beheerd door ProRail.

1. ↑ De Minister van Verkeer en Waterstaat, Besluit aanwijzing hoofdspoorwegen. wetten.overheid.nl (20 december 2004). Gearchiveerd op 31 juli 2023.