Goniometer

Een goniometer (uit Oudgrieks: gonia (γωνία), hoek en metrein (μετρεῖν), meten) is in het algemeen een meetinstrument dat wordt gebruikt voor de nauwkeurige bepaling van hoeken, meestal door middel van reflectie van lichtstraling. Een dergelijk instrument wordt in het bijzonder aangewend voor het meten van hoeken tussen kristalvlakken. Die zijn bij verschillende kristallen van één soort mineraal kenmerkend voor dit mineraal. Bovendien kan men hiermee de kristalklasse en het kristalstelsel bepalen.

De goniometer wordt ook gebruikt voor het bepalen van de brekingsindex (n) van een bepaalde kristal- of glassoort. Hiervoor wordt een evenwijdige lichtbundel door een prisma (vervaardigd uit het te onderzoeken materiaal) gestuurd. Er worden een bepaalde prismahoek α en de hoek van de minimumdeviatie d gemeten. De brekingsindex wordt dan gegeven door volgende formule:

${\displaystyle n={\frac {\sin({\frac {\alpha +d}{2}})}{\sin({\frac {\alpha }{2}})}}}$