Fosfaat

Voor fosfaat in bloed, zie Anorganisch fosfaat.

Fosfaat (PO₄³⁻) is de chemisch gebonden vorm waarin het element fosfor het meest in verbindingen voorkomt. Fosfaten zijn zuurresten van fosforzuur (H₃PO₄). Het fosfaatanion (zie afbeelding hiernaast) is driewaardig negatief geladen en bezit een tetraëdrische structuur. De meeste fosfaten zijn slecht oplosbaar in water, en zijn daarom makkelijk uit een oplossing te verwijderen via een neerslagreactie. Het fosfaation is een zwakke base.

Fosfaatverbindingen vormen samen met nitraten het belangrijkste bestanddeel van kunstmest. Wanneer er te veel van beide in het oppervlaktewater terechtkomt, leidt dit tot zuurstoftekort. Vaak zijn de effecten pas op zee, in de kustwateren, te bemerken omdat daar een geringere stroom is dan in de rivieren.

De streng van RNA en DNA bestaat uit fosfaatestergroepen en (desoxy)ribosen.