Gizako piramide handia

Gizako piramide handia
Gizako nekropolia Munduko Zazpi Mirariak
Egunez   Gauez  eta  Barnealdea   Sarrera  Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Egipto
Egiptoko gobernadore-herria	Gizako gobernadore-herria
Kokapen fisikoa	Gizako nekropolia
Koordenatuak	29°58′45″N 31°08′03″E / 29.97915°N 31.13422°E / 29.97915; 31.13422
Altitudea	95 m, itsas mailaren gainetik
Historia eta erabilera
Irekiera	K.a. 2560
Komisarioa	Keops
Arkitektura
Arkitektoa	Hemiunu (en)
Materiala(k)	kareharria eta Granitoa
Estiloa	Egiptoar arkitektura
Dimentsioak	137,5 () m jatorrizko altuera: 146,7 () m
Azalera	53.061,12 m²

Gizako piramide handia^[1] edo Keopsen piramidea^[1] antzinate klasikoko munduko zazpi mirarietako bat da, hau da, antzinate klasikoko zazpi eraikinik nabarienetako bat. Gizako nekropoliko hiru piramideetatik handiena da. Keops (edo Khuphu) faraoiak eraikiarazi zuen.

Egiptoarrek eraiki zuten, baino ez dago adostasunik data zehatzaz, baina adituak bat datoz Keopsen gobernupean altxatu zela baieztatzean, K.a. XXVI. mendearen lehen erdian, alegia. Piramidearen amaiera K.a. 2570ean datatuta dago. Haren izena Khufuren ostertz argitsua zen.

Herodotok dioenez: «Keopsek Gizako piramide handia eraikitzea agindu zuen: bere alaba prostituitzera ere iritsi zen, horrela bere piramidea eraikitzeko funtsak lortu ahal izateko... haren garaian, tenplu guztiak gurtzarako itxita zeuden eta Egipto txirotasunik handienean zegoen, egiptoarrek gorrotatzen zuten.»

Keopsek piramide handia eraikitzea agindu bazuen, ez zuen esklaboekin egin, denbora askoan pentsatu izan den bezala, baizik eta ondo prestaturiko langileekin, geometrian, estereotomian (harria mozteko artea), astronomian eta abar, ezagutza handiak zituzten buruzagiek zuzenduak. Horregatik, litekeena da piramidearen eraikuntza ez izatea Keopsen erregealdiak ospea galtzearen arrazoia, baizik eta errege horrek hartutako neurri erlijioso eta administratiboak, oso modu kaltegarrian eragin baitzuten ondorengo tradizio egiptoarrean: handik aurrera, mendeak joan, mendeak etorri, Keopsen irudia okertu zen.

1. ↑ ^{a b} Euskaltzaindia. (PDF) 191. arauaː Artelanen izenak. Historiaurreko eta Antzinaroko artelanen izenak. .