DNA mitokondrial

DNA mitokondriala (DNAmt edo mDNA) ^[1]mitokondrioetan dagoen DNA da. Mitokondrioa zelula eukariotoetan aurkitzen den organulu bat da, zeinak elikagaietatik abiatuz energia kimikoa sortzen duen (ATP moduan, adibidez).  DNA mitokondriala zelula eukariotoen DNAren zati txiki bat baino ez da; izan ere, DNAren zatirik handiena zelularen nukleoan dago (DNAn). Landare eta algetan ordea, DNA plastidoetan ere aurkitzen da, hala nola, kloroplastoetan.

Sekuentziatu zen giza genomaren lehen zati garrantzitsuena DNA mitokondriala izan zen.^[2] Sekuentziazio honen arabera, DNAmt-ak 16.569 base-pare ditu eta 13 proteina kodetzen ditu.

Animalien DNAmt-ak markatzaile genetiko nuklearrek baino azkarrago eboluzionatzen duenez, ^[3][4][5] filogenetikaren eta biologia ebolutiboaren funtsezko oinarri da. Populazioen arteko harremana ere azter daiteke; hori dela eta, antropologian eta biogeografian garrantzi handia du.

1. ↑ «news-from-human-rights-watch-no1g-dangerous-dealings-changes-to-us-military-assistance-after-september-11-february-2002-15-pp» Human Rights Documents online (Noiz kontsultatua: 2021-10-29).
2. ↑ (Ingelesez) Anderson, S.; Bankier, A. T.; Barrell, B. G.; de Bruijn, M. H. L.; Coulson, A. R.; Drouin, J.; Eperon, I. C.; Nierlich, D. P. et al.. (1981-04). «Sequence and organization of the human mitochondrial genome» Nature 290 (5806): 457–465.  doi:10.1038/290457a0. ISSN 0028-0836. (Noiz kontsultatua: 2021-10-29).
3. ↑ (Ingelesez) Boursot, P; Bonhomme, F. (1986). «Génétique et évolution du génome mitochondrial des Métazoaires» Genetics Selection Evolution 18 (1): 73.  doi:10.1186/1297-9686-18-1-73. ISSN 1297-9686. PMID 22879234. PMC PMC2713894. (Noiz kontsultatua: 2021-10-29).
4. ↑ (Ingelesez) Hassanin, Alexandre; An, Junghwa; Ropiquet, Anne; Nguyen, Trung Thanh; Couloux, Arnaud. (2013-03). «Combining multiple autosomal introns for studying shallow phylogeny and taxonomy of Laurasiatherian mammals: Application to the tribe Bovini (Cetartiodactyla, Bovidae)» Molecular Phylogenetics and Evolution 66 (3): 766–775.  doi:10.1016/j.ympev.2012.11.003. (Noiz kontsultatua: 2021-10-29).
5. ↑ (Ingelesez) Delsuc, Frédéric; Stanhope, Michael J; Douzery, Emmanuel J.P. (2003-08). «Molecular systematics of armadillos (Xenarthra, Dasypodidae): contribution of maximum likelihood and Bayesian analyses of mitochondrial and nuclear genes» Molecular Phylogenetics and Evolution 28 (2): 261–275.  doi:10.1016/S1055-7903(03)00111-8. (Noiz kontsultatua: 2021-10-29).