Sariegu

Esti artículu necesita wikificase. Pues visitar la llista d'artículos pa wikificar. Contribúi camudando lo que seya necesario o poniendo na páxina d'alderique lo que nun conozas pa que l'autor faiga los camudamientos. (Collabora!) Nun elimines esti avisu hasta que tea fináu tol trabayu...

Sariegu
bandera de Sariegu Escudu de Sariegu
Alministración
País	España
Autonomía	Principáu d'Asturies
Provincia	Provincia d'Asturies
Partíu xudicial	Siero
Tipu d'entidá	conceyu
Capital	Vega
Alcalde de Sariegu	Francisco Javier Parajón Vigil
Nome oficial	Sariego (es)
Xeografía
Coordenaes	43°24′58″N 5°33′00″W / 43.4161°N 5.55°O / 43.4161; -5.55
Superficie	25.73 km²
Llenda con	Siero, Villaviciosa, Xixón, Nava y Cabranes
Demografía
Población	1271 hab. (2023)
Densidá	49,4 hab/km²
Xentiliciu
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
sariego.org

Sariegu^[1] ye un conceyu d'Asturies. Llenda'l norte con Xixón y Villaviciosa, al este con Villaviciosa, Nava y Cabranes, al sur con Siero y Nava y al oeste con Siero de nuevu.

Ye llugar de nacencia del Ríu Nora. Les sos fiestes principales son les de Santiago (el fin de selmana anterior al 25 de xunetu) y San Pedrín de la Cueva (el tercer domingu d'agostu). Tamién se tán recuperando delles festividaes rellacionaes con delles actividaes tradicionales como por casu la esfoyaza.

Morfolóxicamente Sariegu ye un gran valle arrodiáu de montes non bien altes, inscritu na depresión mesoterciaria asturiana, na parte de la nacencia del ríu Nora y cola llende norte nel cordal de la Llomba. La composición del suelu y del sosuelu entiende principalmente al periodu secundariu, mayoritariamente triásicu, xurásicu, conglomeraos y arenisques, amosándose rastros paleozoicos como les caliares de monte en Careses.

Les elevaciones más destacaes son: El picu Fariu con 731 metros na zona occidental y que sirve de llende con Siero, la llomba del Arbazal con 563 metros y que ye'l puntu estremeru de Sariegu, Nava, Cabranes y Villaviciosa, y tamién destaca la peña de Los Cuatro Xueces, que dixebra los términos de Sariegu, Siero, Xixón y Villaviciosa.

El principal ríu del conceyu ye'l ríu Nora, que'l so nacencia asitiar nel nordeste de Sariegu, concretamente na fonte de Ñora en Valvidares. Traviesa'l conceyu mientres 6 km, para pasar a Siero y acabar dando les sos agües al ríu Nalón, del que ye'l so afluente más importante dientro de la so aguada derecha. Da al valle un calter asimétricu, dada la mayor superficie de la so aguada nortiza de la que recibe cinco corrientes d'agua. Na aguada meridional flúin regueros curtios y de bien escasu caudal. Les agües soterrañes del suelu anicien numberoses fontes, pozos, sumidorios, etc, que doten al conceyu de gran bayura del líquidu elementu, y a que la so causa puede debese'l nome del mesmu. Ye de destacar la fonte d'agües salaes atopada nel POZU SALAU.

L'historiador carbayo afirmaba qu'en sieglu XVll hai una fonte salfuginosa  que crez y mengua ,Como'l mar tando distante a más de cuatro llegües, y que ye de gran virtú para tou mal,de la cual aprovéchense los naturales de la zona'l llugar de sal. Afírmase que'l nome de Sariegu vien d'esta fonte de la que sale un regueru "sal riegu" pero la etimoloxía esclaria que Sariegu a de venir del raigañu Sar y del sufixu aecus llugar onde abonden les agües. Sía como fuera los analises demuestren que tien una composición de sal d'un 90% muncho más salada que la del mar.

Al respective del so clima podemos encuadrar a Sariegu dientro de la zona asturiana de los valles, qu'entiende les tierres asitiaes ente los 200 y los 800 metros. Podemos afirmar que les precipitaciones medies bazcuyen en redol a los 1000 mm3, teniendo unes temperatures medies mínima y máxima d'ente 3 y 4º pa la mínima y 20-25º pa les máximes.

Tocantes a la so vexetación, en Sariegu abonden les praderíes naturales y los pacionales, yá que ocupen más de la metá de la superficie total del conceyu.

La capital del conceyu de Sariegu ye la llocalidá de Vega, que s'enmarca dientro de la parroquia de Santiago. Atopar a una altitú de 260 metros y ta alcontrada nun ampliu valle delimitado al norte pola sierra de la Llomba. El so territoriu foi dependiente del monesteriu de les pelayas Uviéu enantes de valdedios Villaviciosa mientres sieglos onde antes de tar la capital en vega atopar en moral hasta a década del sieglu XIX.

1. ↑ «Espediente colos topónimos oficiales de Sariegu». BOPA.