Futurismu

Futurismu
movimientu artísticu

El futurismu foi un movimientu artísticu y social orixináu n'Italia a entamos del sieglu XX. El movimientu, que refugaba la estética tradicional, emponderaba la vida contemporánea, la velocidá, la teunoloxía y la xuventú, faciendo d'oxetos como'l coche, l'avión o la ciudá industrial los sos iconos. Magar que foi mayormente un movimientu italianu, hebo otros paralelos a elli en Rusia, Inglaterra...

El fundador del movimientu foi'l poeta italianu Filippo Tommaso Marinetti. Esti llanzó'l movimientu al traviés del so I manifesti del futurismo (Manifiestu del futurismu), espublizáu por primer vegada el 5 de febreru de 1909 en La Gazzetta dell'Emilia y reproducíu dempués el 20 de febreru de 1909 nel diariu Le Figaro de París. Bien ceo axuntáronse a elli los pintores Umberto Boccioni, Carlo Carrà, Giacomo Balla, Gino Severini y el compositor Luigi Russolo. Marinetti amosaba nel so manifiestu un odio apasionáu a tolo vieyu, y especialmente a la tradición política y artística. Nós, los xóvenes y fuertes futuristes, nun queremos nada del pasáu, escribió. Los futuristes almiraben la velocidá, la teunoloxía, la xuventú y la violencia, los coches, los aviones y les ciudaes industriales... tolo que representaba'l trunfu teunolóxicu de la humanidá sobre la natura, y yeren tamién nacionalistes apasionaos. Repudiaben el cultu al pasáu y toles sos imitaciones, allababen la orixinalidá estética, criticaben por inútiles a los críticos d'arte, rebelábense escontra l'harmonía y el buen gustu, refugaben tolos temes de toles formes artístiques previes y glorificaben la ciencia.

Los futuristes espresábense por cualesquier mediu d'arte: pintura, escultura, cerámica, diseñu gráficu, diseñu industrial ya urbanu, diseñu d'interiores, teatru, cine, moda, lliteratura, música, arquiteutura ya inclusive gastronomía. Les sos figures más destacaes foron: los italianos Filippo Tommaso Marinetti, Umberto Boccioni, Carlo Carrà, Gino Severini, Giacomo Balla, Antonio Sant'Elia, Bruno Munari, Benedetta Cappa y Luigi Russolo; los rusos Natalia Goncharova, Velimir Khlebnikov, Igor Severyanin, David Burliuk, Aleksei Kruchenykh and Vladimir Mayakovsky; y el portugués and the Portuguese Almada Negreiros.

Rescamplen, ente les obres más destacaes del movimientu, la escultura Forme uniche della continuità nello spazio (Formes úniques de continuidá nel espaciu), de Boccioni, y la pintura de Balla Velocità astratta + rumore (Velocidá abstracta + ruíu).

La influyencia d'esti movimientu puede rastrexase notros como'l constructivismu, el surrealismu, el dadaísmu o l'Art Decó, y de forma más evidente nel precisionismu, el rayonismu o'l vorticismu.