Petrarquismo

Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo.

Denomínase Petrarquismo, dentro do xénero poético lírico, á corrente estética que imita o estilo, as estruturas de composición, os tópicos e a imaxinería do poeta lírico do Renacemento toscano Francesco Petrarca. O Petrarquismo foi unha poderosa corrente de inspiración lírica que se esparexeu por toda Europa co Renacemento, sucedendo como fonte de inspiración na lírica ó amor cortés dos trobadores provenzais. O seu influxo estendeuse ata comezos do século XVIII e soamente escaparon del poetas como William Shakespeare, que creou un cancioneiro dedicado a un home.

Fundamentalmente os poetas do Petrarquismo se dedican a cultivar o soneto amoroso e a reunilo en coleccións estruturadas como cancioneiros petrarquistas, en forma de serie de poemas que documentan a historia sentimental do seu amor pola dama en evolución dende o sensual ó espiritual por influxo das teorías amorosas do platonismo.

O petrarquismo entrou pouco e pouco no seo do Maneirismo e chegou a converterse en algo artificial, científico e frío, de forma que no século XVII, xa barroco, empezou a usarse o mecanismo da parodia creándose numerosos cancioneiros burlescos. Aplebeouse groseiramente o seu idealismo platónico co materialismo e a referencia ó detalle marxinal ou costumista. Empezaron neste estilo, en Italia, Francesco Berni; en España, Baltasar do Alcázar e Luis de Góngora. Lope de Vega compuxo tamén un cancioneiro petrarquista burlesco e humorístico, as Rimas humanas e divinas de Tomé Burguillos. Francisco de Quevedo, autor doutro cancioneiro petrarquista en torno a Lisi, ensaia ocasionalmente tamén a parodia petrarquista en poemas soltos.

En Italia o Petrarquismo tivo bos continuadores como Pietro Bembo, Jacopo Sannazaro e Michelangelo Buonarroti, e xa de forma paródica Francesco Berni; en Portugal foron poetas petrarquistas Luis de Camoens e Sa de Miranda; en España introduciron o petrarquismo Garcilaso da Vega e Juan Boscán, e seguírono Gutierre de Cetina, Hernando de Acuña e outros moitos na primeira metade do século XVI e Fernando de Herrera e algúns outros na segunda metade, de forma máis maneirista; Lope de Vega e Francisco de Quevedo no século XVII, ás veces con trazos paródicos que son patentes por exemplo en Baltasar do Alcázar. En Francia implantouno o movemento poético coñecido como A pléiade, cuxa figura máis importante é Pierre Ronsard; en Inglaterra naturalizárono Thomas Wyatt e Henry Howard e continuouno Philip Sidney.