Colera

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Iste articlo ye sobre a malautía. Ta atros usos se veiga Colera (desambigación)

Advertencia: Biquipedia no ye un consultorio medico.

Si creye que aprecisa d'aduya, por favor consulte con un profesional d'a salut.

O colera ye una malautía infecciosa intestinal aguda causata por a inchestión d'alimentos u augua contaminatos por a bacteria Vibrio cholerae. A sobén se presenta como una epidemia, y tien un periodo d'incubación curto, entre menos d'un día y cinco días, y a bacteria produce una enterotoxina que causa una diarrea copiosa, indolora y acuosa que puet conducir con rapideza a una grieu deshidratación y a la muerte si no se tracta a escape. A mayor parti d'os pacients tamién tienen gomitos.

A malautía que yera orichinaria d'Asia, concretament d'o delta d'o río Gangas, y s'estendilló dende zaguerías d'o sieglo XIX por tot o mundo, ta dimpués retacular y tornar a concentrar-se a lo sud d'Asia. Se rechistroron seis pandemias que matoron millons de personas en tota Europa, Africa y as Americas. A setena pandemia, que encara ye en curso, prencipió en 1961 a lo sud d'Asia, plegó en Africa en 1971 y en America en 1991. A malautía se considera endemica en muitos países y l'achent patocheno que causa o colera actualment no puet estar eliminato d'o medio ambient.

Robert Koch identificó a bacteria Vibrio cholerae como causa d'o colera en l'anyo 1883. Se tracta d'una proteobacteria en forma de coma, muit mobil y gramnegativa.